Multipl Skleroz (MS)

Multipl Skleroz (MS), merkezi sinir sistemini etkileyen ve sıklıkla genç yetişkinlerde ortaya çıkan kronik, otoimmün ve nörolojik bir hastalıktır. Bu hastalıkta bağışıklık sistemi yanlışlıkla beyin ve omurilikteki sinir liflerinin etrafını saran miyelin kılıfına saldırır. Miyelin kılıfı hasar gördüğünde sinir sinyallerinin iletimi bozulur, bu da çeşitli nörolojik semptomların ortaya çıkmasına yol açar.

Multipl Sklerozun Nedenleri Nelerdir?

MS’in kesin nedeni henüz net olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler ve çevresel etkenlerin bir araya gelmesiyle oluştuğu düşünülmektedir. MS riskini artıran faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:

• Genetik Yatkınlık: Aile bireylerinde MS olması, hastalık riskini artıran bir faktördür.
• Çevresel Faktörler: Özellikle güneş ışığının az olduğu bölgelerde yaşayanlarda ve D vitamini eksikliği bulunanlarda MS riski daha yüksek bulunmuştur.
• Enfeksiyonlar: Bazı virüslerin (özellikle Epstein-Barr virüsü) MS gelişiminde tetikleyici rol oynayabileceği düşünülmektedir.
• Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: Bağışıklık sisteminin miyeline saldırmasına yol açan otoimmün süreçler, MS’in temel mekanizmasını oluşturur.

Multipl Sklerozun Belirtileri Nelerdir?

MS hastalığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve zaman içerisinde değişebilir. Sık görülen belirtiler arasında şunlar bulunur:

• Görme Problemleri: Ani görme kaybı, çift görme, bulanık görme veya göz hareketlerinde ağrı olabilir.
• Halsizlik ve Yorgunluk: En yaygın MS belirtilerinden biridir, günlük aktiviteleri önemli ölçüde etkileyebilir.
• Uyuşukluk ve Karıncalanma: Kol, bacak veya gövdede his kaybı, uyuşma veya karıncalanma sıklıkla görülür.
• Kas Güçsüzlüğü: Kollarda veya bacaklarda güçsüzlük ve koordinasyon kaybı ortaya çıkabilir.
• Denge Problemleri: Baş dönmesi, yürürken dengesizlik ve koordinasyon bozuklukları MS hastalarında sık rastlanan sorunlardır.
• Bilişsel Bozukluklar: Hafıza, dikkat, konsantrasyon ve problem çözme becerilerinde bozulmalar olabilir.
• İdrar ve Bağırsak Problemleri: İdrar kaçırma, sık idrara çıkma veya kabızlık gibi belirtiler oluşabilir.
• Ağrı: Sinir ağrısı veya kas spazmları şeklinde ağrılar hissedilebilir.

Multipl Skleroz Tanısı Nasıl Konur?

MS tanısı koymak için ayrıntılı klinik değerlendirme, nörolojik muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bursa’da faaliyet gösteren Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Mehmet Ali Bereketoğlu, hastaların şikayetlerini ayrıntılı olarak değerlendirerek aşağıdaki yöntemlerle tanıyı kesinleştirebilir:

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Beyin ve omurilikteki miyelin hasarını (lezyonları) görüntüleyerek MS teşhisinde kilit rol oynar.
• Lomber Ponksiyon: Beyin omurilik sıvısının (BOS) analizi, bağışıklık sistemi tarafından üretilen anormal antikorları tespit etmeye yardımcı olur.
• Uyarılmış Potansiyeller (EP): Beyindeki sinir sinyallerinin hızını ölçmek için kullanılır ve sinir iletiminin durumunu değerlendirir.

Multipl Sklerozun Türleri Nelerdir?

Multipl Skleroz, klinik seyrine göre farklı tiplere ayrılır:

• Ataklarla Seyreden MS (Relapsing-Remitting MS): Hastaların yaklaşık %85’inde görülen en yaygın formudur ve dönemsel ataklar ile iyileşme evrelerinden oluşur.
• İkincil İlerleyici MS (Secondary Progressive MS): Başlangıçta ataklarla seyreden MS, zamanla sürekli bir ilerleme göstererek kalıcı engelliliğe yol açabilir.
• Primer İlerleyici MS (Primary Progressive MS): Başlangıçtan itibaren atak olmaksızın sürekli ilerleyen bir türdür ve daha seyrek görülür.

Multipl Skleroz Tedavisi Nasıl Yapılır?

MS tedavisinin amacı, hastalığın seyrini kontrol altına almak, atakları azaltmak, engellilik gelişimini önlemek ve yaşam kalitesini yükseltmektir. Tedavi seçenekleri arasında:

• Atak Tedavisi: Kortikosteroidler ile akut atakların süresi ve şiddeti azaltılır.
• Hastalığın Seyrini Değiştiren Tedaviler (DMT): İnterferonlar, glatiramer asetat, oral ilaçlar ve monoklonal antikorlar hastalık seyrini değiştirebilir.
• Semptomatik Tedaviler: Ağrı, yorgunluk, kas spazmları gibi semptomların tedavisi için ilaçlar kullanılır.
• Rehabilitasyon: Fizik tedavi, mesleki terapi ve psikolojik destek tedavi sürecinin önemli parçalarıdır.

Multipl Sklerozda Nöroloji Uzmanının Önemi

MS tedavisinde uzman bir nörolog tarafından düzenli takip edilmek kritik öneme sahiptir. Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Mehmet Ali Bereketoğlu, MS hastalarının tanı, tedavi ve takip süreçlerini uzmanlıkla yürütür. Hastalarına kişiye özel tedavi yöntemleri sunarak, yaşam kalitelerini artırmayı hedefler.

Multipl Skleroz hakkında detaylı bilgi almak ve randevu oluşturmak için Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Mehmet Ali Bereketoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.